Een archeologisch onderzoek is verplicht wanneer er graafwerkzaamheden gaan plaatsvinden die dieper gaan dan 30 cm. Er kunnen zich op de locatie waar deze werkzaamheden gaan plaatsvinden allerlei historische resten in de bodem bevinden. Dit noemen we het bodemarchief. Om te voorkomen dat de informatie uit dit bodemarchief ongezien verloren gaat is het noodzakelijk om dit door middel van een archeologisch onderzoek te documenteren. Op die manier is deze informatie ook in de toekomst toegankelijk voor andere onderzoekers en voor ons nageslacht. Wanneer er bouwplannen zijn en daarbij in de bodem wordt gegraven is het sinds 1992 wettelijk verplicht om archeologisch onderzoek te laten doen bij bodemingrepen. Omdat gravend onderzoek maar eenmalig uitgevoerd kan worden is het noodzakelijk dat dit door deskundigen gebeurt. Archeologisch onderzoek kent meerdere fasen van onderzoek, van een (niet-gravend) bureauonderzoek tot een volledige opgraving. Het soort onderzoek, en de kosten, is afhankelijk van meerdere factoren zoals de omvang en locatie van de plannen en mogelijk eerder uitgevoerd onderzoek.

Ten behoeve van de ontwikkeling van dit plan wordt, zoals het hoort, ook een archeologisch onderzoek uitgevoerd. De eerste stap van het archeologisch onderzoek is bureaustudie van het archeologisch bureau Aeres, waarin de beschikbare archeologische en historische informatie is verzameld. Op basis van deze bronnen, waaronder rapporten van eerder onderzoek in de directe omgeving, is een zogenaamd archeologisch verwachtingsmodel opgesteld: waar kan wat worden verwacht aan archeologische resten? Uit welke periode en hoe diep in de bodem? Uit het bureauonderzoek blijkt dat het plangebied op een dekzandkop ligt, die aan de west-, noord- en oostzijde wordt omgeven door het beekdal van de Dommel. Dergelijke hooggelegen gebieden nabij het water zijn van oudsher aantrekkelijke vestigingsgebieden. Eerder uitgevoerd archeologisch onderzoek in het plangebied en de directe omgeving laat zien dat er al bewoning is in het mesolithicum (de tijd van jagers en verzamelaars, meer dan 7000 jaar geleden).

Er is inmiddels bureauonderzoek gedaan. De volgende stap zal een proefsleuvenonderzoek zijn. Dit onderzoek vindt plaats wanneer de huidige bebouwing is gesloopt.